Een brandveilige houten gevel: uitleg over brandklassen

Houten gevelbekleding is een populaire keuze vanwege de natuurlijke uitstraling. De keuzes in profielen en houtsoorten maken het een veelzijdige optie. Wel legt de brandveiligheid logischerwijs bepaalde restricties op. Van den Berg Hardhout legt u graag meer uit over de classificatie van brandklassen en het effect op het toepassen van houten gevels.

Verschillende manieren van toepassen

Gevelbekleding kan op verschillende manieren worden toegepast. Zo kan het in open of gesloten profielen worden geplaatst, horizontaal, verticaal of zelfs diagonaal. Er is enorm veel keus uit houtsoorten met elk hun unieke karakter. Deze kunnen onbehandeld blijven of afgewerkt worden met olie, beits of verf.

Houten gevelbekleding en brandveiligheid: wat zijn de eisen?

De brandveiligheid van houten gevelbekleding is afhankelijk van meerdere factoren:

• Brandklasse: Gevels moeten vaak voldoen aan brandklasse D, C, of B. De klasse hangt af van de functie en locatie van het gebouw.
• Onbehandelde houtsoorten: Van onbehandelde houtsoorten met een soortelijk gewicht van >390 kg/m3 in een gesloten profiel, mag er worden aangenomen dat deze standaard aan brandklasse D voldoen.
• Testvereisten open bekleding: Voor open bekleding is de ‘Single Burning Item’ (SBI) test en een ‘small flame test’ (SF test) noodzakelijk. Na drie tests wordt een officiële classificatie gegeven, die afhankelijk is van de meest kritieke houtsoort.
• Stel: er worden tien houtsoorten getest die allemaal dezelfde brandklasse bereiken, maar houtsoort X presteert het slechts, dan moet deze specifieke soort nog twee keer extra worden getest voor de beoogde brandklasse. De houtsoorten die beter presteren vallen dan ook onder dezelfde brandklasse
• Opbouw van de test: Het resultaat geldt voor de volledige opbouw, inclusief dikte, breedte, en de materialen van de gevelplanken en achter constructie.
• Afwerking en brandklasse: Als een gevelsysteem wordt afgewerkt met een beits, olie of verf, vervalt de brandklasse, tenzij dit specifiek getest is.
• Conditionering van het hout: Voorafgaand aan de brandtest wordt het hout geconditioneerd. Dit kan bij verschillende vochtigheidsniveaus, waaronder 50% en 65%. Wordt het hout op 50% geconditioneerd, dan geldt de brandklasse ook voor toepassingen binnenshuis, zoals plafonds.
• Hout dat binnen wordt toegepast en rookklasse: Deze wordt aangeduid met een ‘S’ en kan klasse 1, 2 of 3 hebben. Om hout binnen toe te passen moet de rookontwikkelingsklasse voldoen aan S1 of S2. Haalt de houtsoort S3, dan mag het niet binnen worden toegepast.
• Druppelende deeltjes: De classificatie hiervan wordt bepaald op basis van brandende deeltjes en kan beïnvloed worden door behandelingen van het hout. Deze worden met een ‘d’ aangegeven en zijn als 0, 1 of 2 geclassificeerd. Deze classificatie wordt bepaald op basis van de hoeveelheid druppelende/lekkende deeltjes die langer dan 10 seconden blijven branden over een tijdspanne van 10 minuten. Onbehandeld hout behaalt doorgaans de d0-klasse. Dit benadrukt het belang van afzonderlijke tests voor behandelde houtsoorten. Als de afwerking ontvlambaar is of smelt kunnen er dus druppelende deeltjes ontstaan en vervalt de brandklasse van het onbehandelde hout.

Het begrijpen van een brandclassificatie

De Europese norm EN 13501-1 classificeert het brandgedrag van bouwmaterialen volgens een gestandaardiseerd systeem. Zo ziet de volledige klasse voor bijvoorbeeld brandklasse D met rookontwikkelingsklasse 2 en 0 druppelende deeltjes er als volgt uit: Ds2d0. Laten we deze complete brandklasse verder ontleden.

Brandgedrag:D

Dit geeft aan hoe een materiaal bijdraagt aan een brand. In dit geval betekent klasse "D" dat het product een beperkte bijdrage levert aan brand. Het materiaal is niet het meest brandbestendig (dat zou klasse A zijn), maar het draagt in beperkte mate bij aan de brandvoortplanting.

Rookproductie: s2

Dit beschrijft de hoeveelheid rook die wordt geproduceerd wanneer het materiaal brandt. 's1' geeft aan dat het materiaal slechts een kleine hoeveelheid rook produceert.

Productie van brandende druppels of deeltjes: d0

Hiermee wordt aangegeven of het brandende materiaal druppels of deeltjes produceert die brand kunnen veroorzaken. 'd0' betekent dat er geen brandende druppels of deeltjes worden geproduceerd.

Een brandklasse onderzoek door Van den Berg

Van den Berg heeft twaalf verschillende houtsoorten getest in een open opstelling, waarbij bewust is gekozen voor smal hout met scherpe randen, omdat deze combinatie het snelst vlam vat. Alle geteste houtsoorten behaalden klasse D, waarvan alleen cumaru, garapa en sapupira klasse D haalden bij een relatieve vochtigheid van 65%. Opmerkelijk is dat enkele houtsoorten al bijna een C-classificatie scoorden. We onderzoeken momenteel of het mogelijk is om klasse B te bereiken. 

De brandklasse van hout verbeteren met Forestlines®

Met Forestlines® is het al wél mogelijk om brandklasse B te halen bij bepaalde houtsoorten. Brandklasse B is de klasse die bij veel gevels vereist wordt, zoals bij nieuwbouw. Dankzij het revolutionaire gevelsysteem van Forestlines® kan men onbehandeld hout gebruiken voor gevelbekleding. Dit komt door het slimme gebruik van aluminiumprofielen als hittegeleider. Van den Berg Hardhout is erkend dealer van Forestlines® gevelbekleding in Nederland.

Meer lezen over Forestlines®.

Classificatie van brandklassen en het effect op het toepassen van houten gevels

Houten gevelbekleding is niet alleen mooi, maar ook functioneel. Toch is het belangrijk om goed onderzoek te doen en het zorgvuldig te overwegen, als het gaat om brandveiligheid. Wel kan het door de rigide manier van testen en de opties die er zijn met hout, aanzienlijk lang duren om alle nodige goedkeuringen en classificaties voor een specifieke houtsoort of afwerking te verkrijgen. Er zijn immers maar een paar laboratoria die deze tests uitvoeren.

Hoe kunnen wij u helpen?