Houten gevelbekleding laten vergrijzen: hoe doe ik dat?
Veel mensen vinden de verweerde uitstraling van vergrijsd hout mooi en karakteristiek. We zien het vaak terug in terrasvlonders, tuinmeubels en voornamelijk gevelbekleding. Hoe ontstaat deze vergrijzing eigenlijk en zijn er manieren om dit proces te beïnvloeden? Van den Berg Hardhout geeft uitleg en vertelt hoe je een egaal, verweerde houtlook creëert.
Hoe ontstaat vergrijsd hout?
Vergrijzing van houten gevelbekleding is een natuurlijk proces. De belangrijkste oorzaak van de verkleuring is de werking van UV-straling. Het ultraviolet licht dat de zon uitstraalt, zorgt ervoor dat de natuurlijke kleurstoffen in het hout verteren. De karakteristieke rood/bruine houtkleur vervaagt als het ware naar een zachte grijstint. Tropische hardhoutsoorten zijn in deze hoedanigheid enkel te herkennen aan de houtstructuur. Naast UV-straling zorgen ook wind en regenwater voor de vergrijzing van hout.
Over het algemeen gaan enkele jaren overheen voordat het hout de verweerde, vergrijsde look heeft. Hoe snel het hout precies vergrijst, is afhankelijk van de hoeveelheid UV-straling waaraan het hout blootgesteld wordt. Houten gevelbekleding van een woning in de stad zal sneller vergrijzen dan wanneer diezelfde woning in een bosrijke omgeving staat.
Vergrijzing voorkomen
Wie niet zo gecharmeerd is van de grijze kleur, moet hooguit twee keer per jaar de gevel beitsen of oliën om de oorspronkelijke kleur van het hardhout te behouden. Beide producten vertragen het natuurlijke vergrijzingsproces en beschermen het hout tegen vocht. Let op, tropisch hardhout is vanwege haar hardheid slecht impregneerbaar. Dit betekent dat beits moeilijk hecht aan hardhout waardoor de behandeling minder effectief is.
Grijs, sterk én vitaal
Vergrijsd hout lijkt op het eerste gezicht fragieler dan niet-vergrijsd hout, maar niets is minder waar! Het natuurlijke vergrijzingsproces heeft geen invloed op de levensduur of kwaliteit van het hout. Laat je bijvoorbeeld Ipé hardhout (duurzaamheidsklasse 1) vergrijzen, dan blijft de levensduur 25 jaar. Dat is heel fijn, want een gevel van onbehandeld hout hoeft niet eerder vervangen te worden dan de behandelde variant. Dit principe geldt echter niet voor zachte houtsoorten zoals Grenen. In tegenstelling tot hardhout, kan bij zachthout schimmelvorming optreden indien het hout niet behandeld wordt.
Het vergrijzingsproces van hout versnellen
Ondanks dat vergrijzing van hout een natuurlijk proces is, kun je de regie in eigen handen nemen. Er zijn namelijk een aantal manieren om het vergrijzingsproces te versnellen. Kun jij niet wachten tot jouw houten gevel prachtig zilvergrijs kleurt? Vraag Van den Berg Hardhout om advies.
Een egaal vergrijsd effect creëren
Het kan voorkomen dat een gedeelte van de houten gevelbekleding meer blootgesteld wordt aan UV-straling en water dan een ander deel. Bijvoorbeeld omdat de onderkant van de gevel in de schaduwzone valt. Op deze manier ontstaat een ongelijke verkleuring waardoor het hout vlekkerig oogt. Dit effect van uiteenlopende kleurschakeringen wordt over het algemeen als onwenselijk beschouwd. Je kunt ongelijkmatige vergrijzing voorkomen door het hout te behandelen met speciale, voorvergrijzende beits. Vergrijzers voor gevelbekleding creëren een gelijkmatige, vergrijsde look. Een mooi voorbeeld van de werking van voorvergrijzen is het project de Hortustuin. De architect van de Hortustuin in Harderwijk koos ervoor om de houten (Cumaru) gevel te behandelen met Remmers HK Lasur (transparant grijs) zodat de grote kleurverandering beperkt zou blijven. Na ruim 10 jaar ziet het hout er nog steeds prachtig uit!
Houtsoorten die niet vergrijzen
Voor wie houdt van de verweerde uitstraling van vergrijsd hout, is de keuze in houtsoorten enorm. Waarom? Alle (onbehandelde) houtsoorten vergrijzen na verloop van tijd. Onderling zijn er wel verschillen zichtbaar. Elke houtsoort vergrijst namelijk op een andere manier. Zo kan een houtsoort naar zilvergrijs verkleuren of zijn opvallende houttekening deels verliezen. De “Louro” soorten waaronder Louro Gamela en Louro Preto vergrijzen mooi egaal dankzij hun gesloten structuur (dichte nerf). Ook Cumaru, Jatoba, Louro itauba en Sucupira Vermelho zijn houtsoorten die prachtig vergrijzen.
De beste hardhoutsoorten voor gevelbekleding
Niet elke houtsoort is even geschikt om de gevel van een gebouw te bekleden. Een belangrijk criterium is de duurzaamheid. Hout voor gevelbekleding dient een minimaal in klasse I of II te vallen. Wat uiteindelijk de beste keuze is, is afhankelijk van het soort project en jouw eigen smaak. De onderstaande typen hardhout zijn geschikt voor gevelbekleding:
- Basralocus
- Guariuba
- Ipé
- Louro gamela
- Louro preto
- Mandioqueira / Sucupira amarela
- Timborana
Voorbeelden van vergrijsde gevelbekleding
Benieuwd naar hoe een onbehandelde gevel van tropisch hardhout uit de verf kan komen? Bekijk eens het project Het Ronde Erf in Veenendaal. Voor dit project heeft Van den Berg Hardhout onbehandeld Timborana met FSC®-keurmerk geleverd. De planken zijn in verticale oriëntatie op de gevel gemonteerd zodat het regenwater gelijkmatiger over de planken stroomt en het hout egaler vergrijst. Het resultaat is een prachtig, verweerde uitstraling waardoor het pand in zijn geheel aansluit bij de omgeving.
Kies voor FSC® gecertificeerd hardhout voor jouw gevelbekleding
Van den Berg Hardhout maakt gebruik van FSC® gecertificeerd hardhout. In ons assortiment vind je planken voor gevelbekleding in verschillende profielen en houtsoorten. Wil je weten welke houtsoort zich het beste leent voor jouw project? Neem vrijblijvend contact met ons op. We helpen je graag bij jouw keuze!
