Samenvatting Houtbouwcursus door FSC Nederland

Op 21 februari organiseerde FSC Nederland de cursus Bouwen met Hout voor woningcorporaties. Door het kennisniveau van houtbouw te vergroten, kan de keuze voor (tropisch) hardhout gestimuleerd worden. Dat is nodig, want door te bouwen met circulaire materialen zoals hout kan men een duurzaamheidsslag maken.

Van gezondheidseffecten tot uitleg over hout uit de tropen

In de cursus werden verschillende onderwerpen belicht. Centraal stond het belang van bouwen met hout en de relevantie voor de corporaties Enkele belangrijke onderwerpen die aan bod zijn gekomen:

• De gezondheidseffecten van een houten omgeving
• Hoe je met gecertificeerd tropisch hardhout een bos kan beschermen
• Het transport van tropisch hardhout
• De keuze voor minder bekende houtsoorten (LKTS)
• De kosten van houtbouw

Positieve invloed op de gezondheid en welzijn van gebruikers

Er wordt veel gesproken van de positieve effecten die het gebruik van biobased materialen heeft op ons klimaat. De gezondheidseffecten blijven echter vaak onderbelicht. Verscheidene onderzoeken tonen aan dat het gebruik van natuurlijke materialen een positieve invloed lijkt te hebben op stressreductie. Met als een mogelijk gevolg een hogere productiviteit in werkomgevingen.

Kies voor gecertificeerd hout en bescherm de bossen

Voor een houten vlonder of gevelbekleding moeten bomen worden gekapt. Dat klinkt op het eerste gezicht niet milieuvriendelijk. Maar wanneer je kiest voor duurzaam gewonnen hout, is het juist het enige product waarmee je een bijdrage levert aan bosbescherming. FSC Nederland legde haarfijn uit hoe duurzaam gecertificeerd bosbeheer leidt tot bescherming van tropische bossen. Door het bos status en waarde te geven, blijft het bos bos en krijgt de lokale bevolking een eerlijk loon.

Het transport van tropisch hardhout

Ook het transport van tropisch hardhout werd even behandeld. Dit wordt namelijk vaak als het knelpunt van de duurzaamheid gezien. Toch heeft hout uit de tropen een kleinere milieu-impact per kilometer dan hout uit Europa. Erik de Munck (Centrum Hout) vertelde dat er enorme hoeveelheden hout op 1 schip gaan, soms wel 6000-8000 kuub. In verhouding stoot dit minder uit dan een vrachtwagen die vanuit Zweden of Oost-Polen naar Nederland moet komen. Daarbij gaat tropisch hardhout vaak een stuk langer mee dan naaldhout. Die transportkosten worden zo dus aardig aan de kant gerekend.

Het belang van diversiteit in houtsoorten

Tijdens de houtbouwcursus van FSC Nederland werd ook aandacht besteed aan Lesser Known Timber Species, kortweg LKTS. Het belang van het gebruik van meerdere houtsoorten in plaats van één populaire houtsoort met oog op toekomstbestendigheid en de gezondheid van het bos stond hierin centraal. Met voorlichting en initiatieven zoals de website van Lesser Known Timber Species probeert FSC het gebruik van minder gangbare houtsoorten te stimuleren. Er moeten mensen zijn die het voortouw durven te nemen als het om het gebruik van LKTS gaat. Als iets heel exotisch klinkt of je hebt er nog nooit van gehoord, dan is het aantrekkelijker om te kiezen voor een houtsoort waar je wél bekend mee bent. Simpelweg om risico’s te vermijden. Maar door continue 5 van de 100 beschikbare soorten te gebruiken, snijden we onszelf in de vingers. Populaire houtsoorten raken uitgeput met nadelige gevolgen voor de prijs van het hout.

De kosten van houtbouw

Tot slot werd het onderdeel kosten behandeld. Hierin werd bekeken hoe houten gebouwen presteren tegenover traditionele gebouwen en wat dit voor de toekomst betekent. Nu is het nog tot zo’n 10% duurder om in hout te bouwen. Door subsidies te verstrekken voor biobased bouwmaterialen of door de prijzen van fossiele materialen duurder te maken, wordt houtbouw snel een stuk aantrekkelijker. Dit opgeteld bij het feit dat de kennis, kunde en verwerkende industrie flink aan het groeien is, laat zien dat het qua kosten prima uit kan in de nabije toekomst.