Nog een lange weg te gaan naar een volledig circulaire economie
Nederland is op weg naar naar een duurzame manier van leven. De regering heeft als doel om in 2050 een volledig circulaire economie te bereiken. Centraal hierin staat het zuiniger en slimmer omgaan met grondstoffen. Om tussentijds de balans op te kunnen maken, stelt het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) eens per twee jaar een rapport op. Eind januari publiceerde het PBL de Integrale Circulaire Economie Rapportage (ICER 2023). Zijn we als samenleving goed bezig óf zijn we mijlenver verwijderd van de circulariteitsdoelen die de overheid heeft vastgesteld?
De circulaire economie in het kort
Bij een circulaire economie draait alles om het verminderen van onze milieu-impact. Om dit te realiseren zal men efficiënter met grondstoffen moeten omgaan. Dat betekent: méér duurzame, hernieuwbare grondstoffen en minder afval en vervuiling.
Hernieuwbare grondstoffen zijn in tegenstelling tot fossiele materialen (beton, staal) vaak volledig recyclebaar of composteerbaar. Dit maakt dat onuitputtelijke grondstoffen zoals hout en katoen zich uitstekend lenen voor hergebruik. Een stuk kwalitatief hardhout als onderdeel van brug kan na een kleine opknapbeurt later prima dienst doen als hek of vlonder. In de bouwsector worden dergelijke biobased materialen al steeds meer toegepast. Door de levensduur van materialen te verlengen, kunnen we de toenemende vraag naar grondstoffen wereldwijd bijhouden. We maken onszelf minder afhankelijk van fossiele bronnen én het is nog beter voor het milieu ook.
Efficiënter omgaan met grondstoffen is broodnodig
De vraag naar grondstoffen neemt wereldwijd toe. In de ICER 2023 is te lezen dat de mondiale vraag naar grondstoffen is sinds 1970 verdrievoudigd. Gaan we op dezelfde voet door, dan is de verwachting dat de vraag tussen nu en 2060 nog eens verdubbelt. Er zijn steeds meer grondstoffen nodig voor de productie van kleding, elektronica, verpakkingen van voedingsmiddelen, de bouw van huizen en ga zo maar door. De grondstoffenschaarste wordt gevoeld in de portemonnee en door de lange levertijden waar zowel consumenten als bedrijven mee kampen. Daarnaast heeft de enorme vraag naar mineralen, metalen en andere (fossiele) grondstoffen negatieve effecten op milieu en natuur. De urgentie is echter nog niet hoog genoeg om het roer om te gooien.
Grondstoffenschaarste is zeker niet alleen van deze tijd. De eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog was er onder meer een tekort aan brandstof en voedsel. Gijsbert Korevaar, docent aan de TU-Delft, haalt in zijn artikel in het Reformatorisch Dagblad de situatie in het Verenigd Koninkrijk aan. Na de oorlog was hout dusdanig schaars dat vele huishoudens zonder basis meubilair kwamen te zitten. De Engelse overheid kwam in actie en startte een eigen meubelprogramma onder de naam Utility Furniture Scheme. Door zelf meubels te produceren met eenvoudige en ranke vormen, kon op hout worden bespaard. Eenzelfde overheidsprogramma was er voor kleding. Volgens Korevaar is dit een goed voorbeeld van hoe extreme grondstoffenschaarste kan leiden tot een circulaire economie. Al dan niet door drastische maatregelen van de overheid.
Conclusies Integrale Circulaire Economie Rapportage 2023
Uit de samenvatting van de Integrale Circulaire Economie Rapportage 2023 valt te concluderen dat een volledig circulaire economie nog ver weg is. ‘’Er is de afgelopen jaren nauwelijks vooruitgang geboekt bij het realiseren van een volledig circulaire economie in 2050 en een halvering van het abiotisch grondstoffengebruik in 2030. Het gebruik van de meeste grondstoffen is niet gedaald. Alleen het gebruik van fossiele brandstoffen daalde, maar deze daling was incidenteel door de corona-lockdown.’’
Er valt nog veel winst te behalen op het gebied van productontwerp. Waardevolle materialen die gerecycled zouden kunnen worden, belanden uiteindelijk toch in de verbrandingsoven. Bijvoorbeeld omdat het gekozen materiaal niet eenvoudig te recyclen is of omdat de onderdelen niet gedemonteerd kunnen worden.
Het Planbureau voor de Leefomgeving stelt dat een meer verplichtend beleid nodig is om de circulaire doelen te behalen. Deze aanbeveling kwam al ter sprake in de eerste versie van de ICER, maar het PBL stipt het nu nogmaals aan. ‘’Het huidige beleid richt zich vooral op vrijwillige afspraken, zoals het Plastic Pact en ondersteuning van experimentele projecten. Dit is relevant, maar niet afdoende om een transitie te realiseren die het grondstofgebruik radicaal efficiënter maakt.’’ Naast stimulatie moet de overheid dus ook ‘verplichtende instrumenten’ inzetten om bedrijven circulair te laten ondernemen. Denk aan beprijzing en aangepaste wet-en regelgeving. Het PBL geeft als voorbeeld dat de overheid inputheffing zou kunnen toepassen op het gebruik van fossiele grondstoffen voor plastics.
Bekijk hier de samenvatting van het Integrale Circulaire Economie Rapportage 2023
Circulair bouwen met hout
Circulair bouwen in de woningbouw, terreininrichting of GWW? Dan is FSC®-gecertificeerd hardhout een voor de hand liggende keuze. Hardhout is recyclebaar, enorm veelzijdig, sterk en heeft tevens een lage CO2-footprint. Kiest u voor een hardhoutsoort met duurzaamheidsklasse 1? Dan kunt u rekenen op een levensduur van minstens 25 jaar! Niet gek dus dat hout het meest gebruikte organische bouwmateriaal is. Meer weten? In dit artikel leest u meer over circulair bouwen met hout.
Nieuw én ‘tweedehands’ hout in ons assortiment
Bij Van den Berg Hardhout hechten we veel waarde aan duurzaamheid. In ons assortiment vindt u dan ook vele hardhoutsoorten met een FSC®-label. Naast nieuw hout hebben we tevens ‘tweedehands’ hout beschikbaar. Dit hout heeft reeds een mooie functie vervuld, en is klaar voor een tweede leven. Hergebruikt hout heeft een unieke uitstraling en is enorm veelzijdig. Al het hout is schoongemaakt en vrijgemaakt van eventuele houtrot. Het gebruik van gerecycled hout voor uw project past volledig in het kader van circulair ondernemen. Bekijk hier ons actuele aanbod van hergebruikt hout.
