De duurzaamheidsklassen van hout

Op zoek naar duurzaam hout voor uw volgende project? Hout (zachthout en hardhout) wordt ingedeeld in duurzaamheidsklassen om een indicatie te geven over de verwachte levensduur. De duurzaamheidsklasse kan een prominente rol spelen bij de aanschaf van hout. Met name als het een constructieve toepassing betreft. Van den Berg Hardhout vertelt wat de duurzaamheidsklassen van hout betekenen en hoe u op basis hiervan tot een goede houtkeuze komt.

Duurzaamheidsklasse versus duurzaam bosbeheer

De duurzaamheidsklasse vertelt iets over de verwachte levensduur van hout. De term geeft niet aan of het hout afkomstig is uit duurzaam bosbeheer. Indien een houtsoort een hoge duurzaamheidsklasse heeft, wil dit niet zeggen dat dit hout ook op verantwoorde (en uiteindelijk duurzame) manier gewonnen is. Wilt u de zekerheid van écht duurzaam hout dat lang meegaat, dan kiest u voor FSC® gecertificeerd hout met een hoge duurzaamheidsklasse.

Hoe wordt de levensduur van hout bepaald?

Om de levensduur van een houtsoort vast te stellen, wordt het kernhout blootgesteld aan bacteriën en schimmels. Vervolgens wordt nauwkeurig onderzocht hoe lang het duurt voordat het kernhout aangetast wordt. De richtlijnen van de geoorloofde methoden staan beschreven in de NEN-EN 350. Deze Europese norm is de basis voor alle toepassingen van hout in de houthandel en industrie. Is de houtsoort uitstekend bestand tegen schimmelaantasting? Dan wordt een hogere duurzaamheidsklasse toegekend dan aan een houtsoort dat na enkele jaren bezwijkt aan de ongunstige omstandigheden.

''De duurzaamheidsklasse van hout altijd slaat op het kernhout; niet op het spinthout.''

Het is goed om te weten dat de duurzaamheidsklasse enkel betrekking heeft op de resistentie tegen schimmel- en bacteriële aantasting. Het zegt niets over de gevoeligheid voor aantasting door insecten. De meest voorkomende schimmelaantastingen zijn te wijten aan de huiszwam. De huiszwam kan zowel naald- als loofhout snel en volledig vernietigen. Ook de kelderzwam en plaatjeshoutzwam zijn houtaantastende schimmels die veelvuldig voorkomen.

Maak kennis met de 5 duurzaamheidsklassen

Er bestaan 5 duurzaamheidsklassen voor hout. Een houtsoort in klasse 1 is zeer duurzaam en kent een gemiddelde levensduur van 25+ jaar. Duurzaamheidsklasse 5 wordt bestempeld als niet duurzaam. Houtsoorten in duurzaamheidsklasse 5 gaan hooguit vijf jaar mee.

In bovenstaande tabel is een overzicht te zien van de duurzaamheidsklassen. Per klasse staan enkele houtsoorten (zowel loofhout als naaldhout) getoond.

Duurzaamheidsklasse 1 - zeer duurzaam

Houtsoorten met duurzaamheidsklasse 1 gaan gemiddeld 25 jaar of langer mee. Het zijn allemaal hoogwaardige houtsoorten die zeer goed bestand zijn tegen schimmels. De hoogste duurzaamheidsklasse wordt volledig gedomineerd door tropische hardhoutsoorten. In deze categorie komen geen naaldhoutsoorten voor. Azobé, Billinga, Padoek en Okan zijn allemaal hardhoutsoorten, afkomstig uit Tropisch West-Afrika. De goede weerstand van het hout tegen schimmel- en bacteriële aantasting maakt dat houtsoorten uit duurzaamheidsklasse 1 veelvuldig gebruikt voor worden GWW constructies en andere buitentoepassingen.

Duurzaamheidsklasse 2 - duurzaam

In de op één na hoogste duurzaamheidsklasse voor hout vindt u houtsoorten van loofbomen én naaldbomen. Enkele voorbeelden zijn Bangkirai (loofhout), Louro Vermelho (loofhout) en Western Red Cedar (naaldhout). Houtsoorten in deze categorie gaan gemiddeld 15 tot 25 jaar lang mee. Geschikte toepassingen voor hout uit klasse 2 zijn onder meer schuttingen, vlonders en gevelbekleding.

Duurzaamheidsklasse 3 - gemiddeld duurzaam

Houtsoorten in klasse 3 zitten in de midden modus wat levensduur betreft. Hout met een gemiddelde duurzaamheid gaat 10 tot circa 15 jaar mee. Enkele hardhoutsoorten die onder deze duurzaamheidsklasse vallen zijn Keruing, Cedrorana en Danta. Ook bekende naaldhoutsoorten als Siberisch lariks en Douglas behoren tot deze categorie. Houtsoorten uit duurzaamheidsklasse 3 kunnen prima toegepast worden als vlonder, hekwerk of overkapping.

Duurzaamheidsklasse 4 - beperkt duurzaam

Houtsoorten met duurzaamheidsklasse 4 gaan gemiddeld 5 tot 10 jaar mee. Door hun beperkte resistentie tegen schimmelaantasting is hout uit klasse 4 niet zo geschikt voor buitentoepassingen. Voor binnentoepassingen zoals binnendeuren- en kozijnen lenen houtsoorten met duurzaamheidsklasse 4 (o.a. Okoumé en Amerikaans Grenen) zich daarentegen wel goed.

Duurzaamheidsklasse 5 - niet duurzaam

Tot slot kan hout ingedeeld worden in duurzaamheidsklasse 5. Hout in deze categorie is van nature niet duurzaam en gaat hooguit 5 jaar mee. Dit maakt dat hout uit klasse 5 niet gebruikt kan worden voor toepassingen in de buitenlucht. In huis zijn deze houtsoorten geschikt als plaatmateriaal of binnenvloeren.

Een hulpmiddel om de geschikte houtsoort te kiezen

Dankzij de duurzaamheidsklassen van hout is het eenvoudiger om een geschikte soort te kiezen. Aan de hand van de duurzaamheidsklassen kan men immers bepalen welke houtsoorten geschikt zijn voor toepassing onder een bepaalde risicoklasse. Bij binnentoepassingen speelt schimmelaantasting een beduidend minder grote rol dan bij buitentoepassingen. Bent u op zoek naar geschikt, duurzaam hout voor een binnentoepassing? Dan zijn andere factoren zoals brandwerendheid en slijtvastheid meer van belang bij het maken van de juiste keuze. Voor een houten binnenvloer kiest u daarom een andere houtsoort dan voor de constructie van een veranda.

Kan men de duurzaamheid van hout verhogen?

Er is een aantal manieren om de levensduur van hout te verlengen. Goede ventilatie is (met name bij houten gevelbekleding) essentieel om de volle levensduur waar te maken. Door de planken op de juiste manier te monteren met voldoende ruimte achter het hout, kunt u schimmel, rotting of andere vochtproblemen voorkomen.

Een andere veelgebruikte manier om de duurzaamheid van hout te verhogen is thermische modificatie. Dit is een soort ‘warmtebehandeling’ waarbij het hout verhit wordt met stoom. Door het hout thermisch te modificeren, verandert de celstructuur van het hout. Het resultaat is een meer lichtgewicht hout met een langere levensduur. Sommige soorten zachthout gaan dankzij thermische modificatie van duurzaamheidsklasse 5 naar klasse 2 of zelfs 1. Aan de warmtebehandeling kleven ook nadelen. Zo is thermisch gemodificeerd hout minder sterk en gaat de buigkracht verloren.

Vergrijsd hout gaat even lang mee

Vergrijsd hout lijkt op het eerste gezicht fragieler dan niet-vergrijsd hout, maar niets is minder waar! Het natuurlijke vergrijzingsproces heeft geen invloed op de levensduur of kwaliteit van het hout. Het hout behandelen met beits of olie is dan ook geen manier om de duurzaamheidsklasse op te schroeven. Door het hout te behandelen blijft de originele kleur langer behouden.

Ga voor een duurzame brug, terras of zitbank

Als groothandel levert Van den Berg Hardhout alleen (tropisch) hardhout met een duurzaam karakter. In ons assortiment vindt u daarom alleen houtsoorten uit de duurzaamheidsklassen 1 tot 3. Dit betekent dat al ons hout 10 tot ruim 25 jaar meegaat. Daarnaast zijn al onze houtsoorten voorzien van het FSC®-keurmerk. Het FSC®-keurmerk is wereldwijd het bekendste keurmerk voor verantwoord bosbeheer. Meer weten over duurzaamheidscertificaten zoals FSC®? In dit artikel nemen we de keurmerken FSC® en PEFC onder de loep.

Bent u als architect of hovenier op zoek naar een geschikte duurzame houtsoort voor uw buitenproject? Dan heeft u bij ons volop keuze. Itauba, Ipé en Angelim Vermelho zijn slechts enkele voorbeelden van hardhoutsoorten met de hoogste duurzaamheidsklasse. Bekijk hier ons gehele assortiment. Naast ‘nieuw hout’ voeren wij ook een wisselend aanbod van gerecycled hout aan. Door te kiezen voor gerecycled hout draagt u bij aan een circulaire economie en een mooiere wereld.