Waarom sommige prijzen van zachthout dalen en van hardhout niet

In 2021 stegen de houtprijzen harder dan ooit. De Corona-pandemie schroefde een deel van de houtproductie terug, terwijl de vraag naar houtproducten juist toenam. Deze ongelukkige combinatie zorgde voor een enorme piek in de houtprijsindex. Inmiddels zijn we ruim halverwege 2022 en zien we een dalende lijn in de mondiale houtprijzen. Er is echter één belangrijke kanttekening: de prijsdaling is vooral van toepassing op zachthout. Van den Berg legt uit waarom (tropisch) hardhout niet evenwichtig meegaat in de prijsdaling.

Naaldhout versus loofhout

Er wordt veel gesproken over marktverwachtingen en prijsontwikkelingen. Om het beeld enigszins zuiver te houden, is het belangrijk om onderscheid te maken tussen de markt van naaldhout (zachthout) en loofhout (tropisch hout). De twee categorieën zijn verschillend in kenmerken, oorsprong en toepassingen. In het artikel hardhout versus zachthout gaan we hier uitgebreid op in.

Zachthout: volop aanwezig in Europa

Naaldhout wordt door heel Europa op grote schaal geproduceerd. Gert-Jan Nabuurs, Hoogleraar Europese Bossen, schat de totale Europese houtvoorraad op circa 35 miljard kubieke meter. Met name Oost-Europese landen als Oekraïne en Wit-Rusland dragen hieraan bij. “Jaarlijks groeit er één miljard kubieke meter bij en de oogst bedraagt slechts 600 miljoen kubieke meter bij jaar”, aldus Nabuurs (bron: Wagingen World).

Aan zachthout, afkomstig van naaldbomen, geen gebrek dus. Naaldhout is zeer grote markt met veel aanbod en veel grote, gespecialiseerde productiebedrijven in Vuren, Grenen en/of Douglas. De producties hiervan zijn tevens zeer efficiënt en Westers georganiseerd.

Invloeden op prijzen van zachthout

Er is een aantal factoren die de prijzen van zachthout hebben beïnvloed. Eén hiervan is Covid-19. Wereldwijd werden er maatregelen getroffen om de spreiding van het virus te beperken. Dit leidde tot het beperken of zelfs stilleggen van de houtproductie. De vraag naar hout bleef onverminderd hoog waardoor er tekorten zijn ontstaan. Uiteindelijk deed de disbalans tussen vraag en aanbod de zachthouthoutprijzen stijgen.

Kampioen houtimport China

Uiteindelijk heeft grootmacht China de meeste invloed op de prijzen van zachthout. China is uitgegroeid tot de grootste rondhoutimporteur ter wereld. Het land koopt overal in de wereld veel rondhout in voor eigen verwerking. Met name Europees hout is populair bij China. Het hout wordt steevast boven de marktprijs aangekocht. Dit zorgt ervoor dat lokale zagerijen in Europa het hout niet meer voor een gunstige prijs kunnen inkopen en weer verkopen.

Europese bomensterfte

De bomensterfte in Europa speelt momenteel ook belangrijke rol in de houtprijsindex. Door klimaatverandering wordt de bodem steeds droger. Deze droogte is met name voor fijnsparren en de grove den fataal. Europese bossen dunnen steeds verder uit. Deze kaalslag is terug te zien in de prijzen van zachthout. Er is minder aanbod wat leidt tot hogere prijzen van Europese houtsoorten.

Door het steeds droger wordende klimaat rukt ook de schorskever op. Zij worden aangetrokken door verzwakte bomen. Normaalgesproken fungeert het hars als een soort schild tegen deze beestjes, maar door droogte produceren sommige boomsoorten minder hars. De schorskever is slechts 5 millimeter groot, maar kan door het graven van gangenstelsels in de boom ernstige schade veroorzaken. In 2019 leidde een plaag van schorskevers nog tot de verwoesting van 300.000 hectare Duits naaldbos.

Dalende vraag naar emballage- en bouwhout

Tot slot is de vraag naar emballage- en bouwhout van invloed op de prijzen van naaldhout. Waar fijnbezaagd pallethout (emballagehout) voorheen veelvuldig hergebruikt werd voor het maken van robuuste meubels en woningdecoratie, wordt het ‘resthout’ nu sneller gebruikt voor biomassa. Met het steeds beperkter worden van fossiele brandstoffen, wijkt men uit naar emballage- en bouwhout om warmte en energie op te wekken. Deze ontwikkeling werkt een dalende vraag naar emballage- en bouwhout in de hand. Als de restproducten goed verkocht worden, zijn zagerijen geneigd een lagere prijs voor hun gezaagde hout te accepteren. Anderzijds beïnvloedt de prijs van de restproducten het aanbod van emballagehout. De hele samenhang is redelijk complex en onderhevig aan een ingewikkeld krachtenspel.

Invloeden op prijzen van hardhout

Waar de Corona-pandemie een geringe invloed heeft gehad op de productiecapaciteit van naaldhout, is dit bij loofhout een ander verhaal. De producties van hardhout zijn over het algemeen veel kleinschaliger vergeleken met die van zachthout. Er zijn heel wat zagerijen in Zuid-Amerika (grootste producent van hardhout) die de Corona-crises niet hebben overleefd.

Daarnaast hebben de sterk stijgende energieprijzen en transporttarieven een groot effect op de productiekosten in deze (tropische) landen. Om niet dusdanig onder deze prijsstijgingen te lijden, is het voor de productieketen vooralsnog niet mogelijk om de prijzen voor tropisch hardhout te verlagen. Tot slot speelt de negatieve ontwikkeling van de euro-dollarkoers een rol in dit verhaal. De euro/dollar is op het laagste niveau in vijf jaar. De combinatie van bovengenoemde factoren heeft ertoe geleid dat de prijzen voor tropisch hardhout niet dalen.

Van den Berg Hardhout hecht waarde aan duurzaamheid

Van den Berg Hardhout hecht veel waarde aan hout met een goed verhaal. Voor ons betekent dat duurzaam geproduceerd hardhout dat zowel economisch, ecologisch als sociaal verantwoord is. Als hardhout groothandel zijn we daarom niet op zoek naar de goedkoopste partijen. Verantwoord bosbeheer staat voorop, niet een zo goedkoop mogelijk prijskaartje. Wij hebben een vast netwerk van zeer betrouwbare leveranciers opgebouwd. Zij zorgen door dik en dun voor een betrouwbare aanvoer van FSC® gecertificeerd, duurzaam geproduceerd tropisch hardhout. Als dank daarvoor willen wij hen belonen met eerlijke prijzen. Zo kunnen zij ook op een fatsoenlijke manier een gezonde boterham verdienen. Een mooiere wereld; dáár doen wij het voor.